شیراز شهر شاهان و شاعران

Der Garten des Paradieses - Baq-e Eram in Shiraz. Foto: Yvonne Schmitt

زنبورها و پروانه‌ها دور شکوفه‌های گل سرخ میرقصند و کودکان روی چمن بزرگ ارگ کریم خان زند زیر نور خورشید بازی می‌کنند. شیرازیان نیز همانند سایر ایرانیان در فصل بهار عاشق رفتن به پیک‌نیک هستند. در این فصل هوای شیراز، مرکزاستان فارس که در حدود ۱۰۰۰ کیلومتری جنوب تهران قرار دارد، تابستانی و گرم است. این شهر در دامنه تاکستان معروف و باغ میوه و بوستان‌های شکوفا قرار دارد که از چشمه‌های کوهستان زاگرس در جنوب غرب آبیاری می‌شود.حقوقدان و نویسنده سفرنامه مغربی ابن بطوطه که در قرن ۱۴ میلادی به جهان اسلام سفر کرده بود، درباره شیراز می‌‌نویسد: «شیراز، خواهرخوانده شهر دمشق، در وسط باغ‌های میوه قرار دارد و پنج رودخانه به این شهر تازگی می‌آورند.»تعجبی ندارد که شاعران معروف ایران حافظ و سعدی درباره شیراز شهر گل و بلبل نوشته‌اند. در شیراز پرورش گل رز بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد. از گلبرگ‌های ملکه گل‌ها عطریا  گل‌آب تولید می‌شود که ایرانیان از آن برای پخت غذا استفاده میکنند.فالوده شیرازی که باعث تازگی در هنگام پیاده‌روی‌ها در هوای گرم تابستان شیراز می‌گردد از خوردنی‌های معروف این شهر است که با گلاب تهیه می‌شود.با وارد شدن از شمال شهر شیراز، از دروازه قرآن عبور می‌کنیم. از دروازه‌های قدیمی که قدامت آن به قرن دهم میلادی می‌رسد و بخاطر حفاظت از شهر، یک قرآن در بالای آن کار گذاشته شده است. در نزدیک این دروازه، در میان یک گلستان زیبا آرامگاه حافظ قرار دارد. «خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی» که اشعار عاشقانه و عارفانه زیبایی سروده است، در شیراز حدود سال ۱۳۲۶ میلادی متولد شد و در همین شهر در سال ۱۳۸۹ یا ۱۳۹۰ میلادی درگذشت. این شاعر معروف زبان فارسی لقب حافظ را گرفت، زیرا قرآن را حفظ بود و اکثر ساکنان تمام کشورهایی که در آن فارسی صحبت می‌شود، چند بیت از اشعار حافظ را حفظ هستند. آثار حافظ مرزهای خاورمیانه را درنوردید، تا جایی که شاعر آلمانی یوهان ولفگانگ فون گوته با الهام از دیوان حافظ، دیوان غربی – شرقی را نوشت. آرامگاه حافظ که به حافظیه معروف است، به ارتفاع یک متر از سطح زمین قرار دارد و دارای گنبد مسی ساخته شده در قرن ۱۷ میلادی می‌باشد که توسط هشت ستون استوار نگه داشته شده است. روی سنگ قبر مرمرین حافظ چند بیت شعر وی حکاکی شده است. کاشی‌های تزئینی سقف مزار را آسمان‌گونه مزین کرده است. این مکان آرام توسط سایه درختان و گل‌های زیبا احاطه شده است. زوج‌های جوانی که آرزوی فرزند دارند و آنهایی که خواستار آسایش و شادی هستند، با رفتن به آرامگاه حافظ و لمس مزار وی، آیات حافظ را می‌خوانند تا به آرزو و خواسته‌شان برسند. در چایخانه‌های کوچک پشت آرامگاه، انواع شیرینی های ایرانی را میتوان امتحان کرد.فقط چند کیلومتر دورتر، آرامگاه شاعر بزرگ دیگر ایران «مشرف‌الدین شیرازی» قرار دارد. این شاعر و عارف بزرگ حدوداً در سال ۱۱۸۲ میلادی در شیراز متولد گردیده و در سن صد سالگی در همین شهر درگذشت.مقبره سعدی در یک پارک باشکوه با حوض‌هایی که توسط گل‌های زیبا احاطه شده است، در سال ۱۹۵۲ عنوان مدرنترین مقبره را به خود گرفت. گنبد مزین با کاشی‌های شیشه‌یی با طرح گل و بیت‌‌های شعر سعدی می‌باشد. کنار رواق ستون بندی شده، درگاهی سوی پشت پارک وجود دارد. در این پارک درختان و سایه‌هایشان آرامشگاهی را می‌سازند که شما را دعوت به تفکر بر روی آثار درخشان سعدی بوستان و گلستان می‌کند. شبانه صدای بلبل های، زائرین سعدی را بدرقه می کند.از سوی دیگر بیشه‌های نارنج و لیمو، درختان سرو و بوته‌های گلسرخ در میان چشمه‌های پر طراوت، گردشگرانِ شیراز را در باغ نارنجستان یا در باغ ارم به انتظار نشسته اند. این باغ زیبا نزدیک دانشگاه شیراز قرار دارد و به مثابه باغ گیاه ‌شناسی متعلق به دانشکده کشاورزی می‌باشد که به بهشت روی زمین معروف است.قبل و در زمان سلسله هخامنشیان در سده ششم قبل از میلاد مسیح در این دشت حاصلخیز منطقه مسکونی وجود داشت. احتملاً شیراز پس از حمله اعراب در قرن هفتم میلادی ساخته شد. و در زمان سلطنت زندی (۱۷۵۰ تا ۱۷۷۹ میلادی) به عنوان پایتخت این سلطنت تعیین گردید. در سال ۱۷۵۸ میلادی کریم خان زند از سلسله صفوی، مرکز حکومت خود را از اصفهان به این شهر تغییر داد.او می‌خواست در شیراز نیز مانند اصفهان ساختمان‌های شکوهمند بسازد. از آن زمان، مسجد وکیل با کاشی‌کاری زیبایش و بازار وکیل با خیابانی به طول ۸۰۰ متر و ارگ بزرگ کریم خان زند با منارهای آن حفظ شده‌اند.شیراز امروز دارای حدود دو میلیون جمعیت می‌باشد و در دانشگاه آن حدود ۲۰ هزار داشجو از سراسر ایران مشغول تحصیل هستند.در کنار مسجد جامع و مسجد ناصر الملک، مسجدی که شیشه های رنگی آن نور خورشید را از خودشان عبور می دهند و بازی رنگ ها را در مسجد به راه می اندازند، می‌توان از آرامگاه شاه‌چراغ نام برد که مقبره امیر احمد برادر امام رضا (ع) است. امام هشتم شیعیان در شمالشرقی ایران در شهر مشهد دفن شده است.اثر دیدنی دیگر در شیراز حدودا در ۵۵ کیلومتری شمال شهر قرار دارد: تخت جمشید، پایتخت سلسه هخامناشی! این سلسله امپراطوری، حکمروای ایران از قرن چهارم تا قرن ششم قبل از میلاد بود. در نزدیکی تخت جمشید، مقبره‌های پادشاه‌هان بزرگ هخامنشی و سنگ‌های بزرگ کنده‌کاری شده از سلسله ساسانی(۳ تا ۷ قرن بعد از میلاد) وجود دارد.شهر پاسارگاد قدیمی‌ترین سازه‌های باقیمانده از دوره هخامنشیان می‌باشد که توسط کوروش بزرگ، حدود سال ۵۹۰ قبل از میلاد ساخته شد. پاسارگاد در ۱۳۰ کیلومتری شیراز و در وسط استان فارس قرار دارد؛  گفته می‌شود که نام پاسارگاد از پارس گرفته شده است؛ همانطوری که زبان اصلی ایران امروز فارسی است.

نوشته شده توسط
نوشته های بیشتر از DRK Berlin Steglitz-Zehlendorf

فروغ فرخزاد شاعری متکی به نفس و مبارز

دلم گرفته است دلم گرفته است به ايوان مي روم و انگشتانم...
Read More